Саая Мижит-оол Мынмырович

Саая Мижит-оол Мынмырович – билдингир журналист, очулдурукчу, Россияның журналистер эвилелиниң кежигүнү, Тыва Республиканың алдарлыг ажылдакчызы.

Ол 1940 чылдың сентябрь 20-де Мѳңгүн-Тайга кожууннуң Мугур-Аксы суурга хѳй ажы-тѳлдүг арат ѳг-бүлеге сес дугаар оглу бооп тѳрүттүнген. Ооң ада-иези – Оруспай Салчак, Мынмыр Саая –  эртем-билиг чок-даа турган болза, номчуп, бижип билир чораан. Олар ажы-тѳлүнүң чүгле кижизидилгезинче эвес, а ѳѳредилгезинче база улуг кичээнгейни салып, шын орукче углап кааннар. 

«Мижит дуңмам чүвени билир, шору эр апаргаш-ла, кончуг сонуургак, чаа үнген солун- сеткүүл, ном-дептер кѳргенде, кижи амыратпас: «Мында чүнү бижип кааныл, бо кым деп кижилерил?» деп айтыртынар, оон «номчуп бериңерем» дээш-ле баар, сонуургаан чүүлүн билип албаан шаанда черле салдынмас кижи-ле болгай» - деп, акызы болур ат-сураглыг композитор Бюрбе Мынммммырович сактып чугаалаар чораан.

Мижит-оол Саая 1958 чылда Бай-Тал ортумак школазын дооскан. Ооң баштайгы мергежили –   эге класс башкызы.  Ол Тожуда Ий  суурнуң сес чыл школазынга эге класс башкызы бооп,  ажылдап эгелээн. 1959 чылда Кызылдың күрүнениң педагогика институдунуң физика-математика салбырынче ѳѳренип кирген. 1964 чылда институтту чедиишкинниг дооскаш, Саглының  сес чыл школазынга башкылап,  билиин ѳѳреникчилерге чедимчелиг дамчыдып чораан. 1965-1973 чылдарда Мугур-Аксы ортумак школазынга башкылап, Мѳңгүн-Тайга кожууннуң улусчу ѳѳредилге килдизинге эргелекчилеп, ажылының үре-түңнелдиин, бодунуң быжыг туруштуун, мерген угаанын кѳргүскен.  

Ол амыдыралың аайы-биле 1973 чылда Кызылга кѳжүп келгеш, черле журналист ажылга сонуургалдыг, ындындан-на чечен-мерген, сѳскүр-домаккыр салым-чаяанныг болгаш «Шын» солунга ажылдай берген. 1973-1997 чылдарда республиканың «Шын» солунга корреспондентилеп, килдис эргелекчилеп, харыысалгалыг секретары, кол редакторнуң оралакчызы бооп, шынарлыг, эки ажылдааш, тыва парлалганы хѳгжүдеринге улуг үлүг-хуузун киирген.

Мижит-оол Мынмырович хүндүлүг дыштанылгаже үнзе-даа, «Эне сѳзү», «Тываның аныяктары», «Тыва Республика» солуннарынга ажылдап, аныяк журналистерге бодунуң байлак арга-дуржулгазын дамчыдып, оларның дагдыныкчызы бооп, журналистиканың чажыттарын үлежип чораан.

Мижит-оол Саая республиканың «Шын» солунунга 25 чыл ажылдаан үезинде бодун бедик мергежилдиг журналист, шыырак очулдурукчу деп бадыткаан. Тыва Республиканың Чазааның болгаш ѳске-даа күрүне албан-черлериниң доктаал-шиитпирлерин, хоойлуларын үе-шаанда  билдилиг очулдуруп чораан. Ол Тыва Республиканың сѳѳлгү Конституцияларын тыва дылче очулдурган бѳлүк очулдурукчуларның бирээзи.

Тыва Республиканың парлалгазын хѳгжүдеринге киирген улуг үлүг-хуузу база хѳй чылдарда ак сеткилдиг ажылы дээш, Мижит-оол Мынмыровичиге «Тыва Республиканың алдарлыг ажылдакчызы» деп хүндүлүг атты тывыскан. Оон аңгыда ол Тыва АССР-ниң Дээди Совединиң Президиумунуң, ТР-ның Парлалга болгаш информация талазы-биле күрүне комитединиң, ССРЭ-ниң болгаш Россияның журналистер эвилелиниң Хүндүлел бижиктериниң база «Парлалганың тергиини» деп хѳрек демдээниң эдилекчизи.

Кижизиг, биче сеткилдиг, эш-ѳѳрзүрек, эвилең-ээлдек, мѳ

Саая Мижит-оол Мынмырович – билдингир журналист, очулдурукчу, Россияның журналистер эвилелиниң кежигүнү, Тыва Республиканың алдарлыг ажылдакчызы.

Ол 1940 чылдың сентябрь 20-де Мѳңгүн-Тайга кожууннуң Мугур-Аксы суурга хѳй ажы-тѳлдүг арат ѳг-бүлеге сес дугаар оглу бооп тѳрүттүнген. Ооң ада-иези – Оруспай Салчак, Мынмыр Саая –  эртем-билиг чок-даа турган болза, номчуп, бижип билир чораан. Олар ажы-тѳлүнүң чүгле кижизидилгезинче эвес, а ѳѳредилгезинче база улуг кичээнгейни салып, шын орукче углап кааннар. 

«Мижит дуңмам чүвени билир, шору эр апаргаш-ла, кончуг сонуургак, чаа үнген солун- сеткүүл, ном-дептер кѳргенде, кижи амыратпас: «Мында чүнү бижип кааныл, бо кым деп кижилерил?» деп айтыртынар, оон «номчуп бериңерем» дээш-ле баар, сонуургаан чүүлүн билип албаан шаанда черле салдынмас кижи-ле болгай» - деп, акызы болур ат-сураглыг композитор Бюрбе Мынммммырович сактып чугаалаар чораан.

Мижит-оол Саая 1958 чылда Бай-Тал ортумак школазын дооскан. Ооң баштайгы мергежили –   эге класс башкызы.  Ол Тожуда Ий  суурнуң сес чыл школазынга эге класс башкызы бооп,  ажылдап эгелээн. 1959 чылда Кызылдың күрүнениң педагогика институдунуң физика-математика салбырынче ѳѳренип кирген. 1964 чылда институтту чедиишкинниг дооскаш, Саглының  сес чыл школазынга башкылап,  билиин ѳѳреникчилерге чедимчелиг дамчыдып чораан. 1965-1973 чылдарда Мугур-Аксы ортумак школазынга башкылап, Мѳңгүн-Тайга кожууннуң улусчу ѳѳредилге килдизинге эргелекчилеп, ажылының үре-түңнелдиин, бодунуң быжыг туруштуун, мерген угаанын кѳргүскен.  

Ол амыдыралың аайы-биле 1973 чылда Кызылга кѳжүп келгеш, черле журналист ажылга сонуургалдыг, ындындан-на чечен-мерген, сѳскүр-домаккыр салым-чаяанныг болгаш «Шын» солунга ажылдай берген. 1973-1997 чылдарда республиканың «Шын» солунга корреспондентилеп, килдис эргелекчилеп, харыысалгалыг секретары, кол редакторнуң оралакчызы бооп, шынарлыг, эки ажылдааш, тыва парлалганы хѳгжүдеринге улуг үлүг-хуузун киирген.

Мижит-оол Мынмырович хүндүлүг дыштанылгаже үнзе-даа, «Эне сѳзү», «Тываның аныяктары», «Тыва Республика» солуннарынга ажылдап, аныяк журналистерге бодунуң байлак арга-дуржулгазын дамчыдып, оларның дагдыныкчызы бооп, журналистиканың чажыттарын үлежип чораан.

Мижит-оол Саая республиканың «Шын» солунунга 25 чыл ажылдаан үезинде бодун бедик мергежилдиг журналист, шыырак очулдурукчу деп бадыткаан. Тыва Республиканың Чазааның болгаш ѳске-даа күрүне албан-черлериниң доктаал-шиитпирлерин, хоойлуларын үе-шаанда  билдилиг очулдуруп чораан. Ол Тыва Республиканың сѳѳлгү Конституцияларын тыва дылче очулдурган бѳлүк очулдурукчуларның бирээзи.

Тыва Республиканың парлалгазын хѳгжүдеринге киирген улуг үлүг-хуузу база хѳй чылдарда ак сеткилдиг ажылы дээш, Мижит-оол Мынмыровичиге «Тыва Республиканың алдарлыг ажылдакчызы» деп хүндүлүг атты тывыскан. Оон аңгыда ол Тыва АССР-ниң Дээди Совединиң Президиумунуң, ТР-ның Парлалга болгаш информация талазы-биле күрүне комитединиң, ССРЭ-ниң болгаш Россияның журналистер эвилелиниң Хүндүлел бижиктериниң база «Парлалганың тергиини» деп хѳрек демдээниң эдилекчизи.

Кижизиг, биче сеткилдиг, эш-ѳѳрзүрек, эвилең-ээлдек, мѳзү-бүдүштүг Мижит-оол Мынмырович 2008 чылдың август 12-де үр аараанының соонда, чырык ѳртемчейден чарлып чоруткан.