13 мая 2022 г. 16:18 | Категория статьи • Традиции и обычаи |
Просмотров • 281
TU
Кулча
Кулча хөй кезиинде аяңнарга, делгем ховуларга хөй үнер. Чайның ортаа үезинде кулчаның чемижин чыггаш, кургадып алыр. Ону кургадырга, янзы-бүрү курттар дезип чоруй баар, а өл турда соктап алырга, ол куртчугаштар көзүлбейн кады чуурлуп болур. Ынчангаш кургадыры чугула. Кургадып каан кулчаны өл-ааржыга холуй туткаш, төгерик-төгерик хевирлиг кылгаш, хүнге кадырар. Шала кадып чорда, чоон ине тевене-биле ортузундан үттей иткеш, хендирни шургуткаш, өг ханазының бажынга азып каар. Чоорту када бээр. Өл-ааржыга кады тудуп каан кулча шынарны чидирбес, үр ажыглаттынар.
Кулчаны өл-ааржыга кады тутпайн, соктааш, хаптап ап база болур. Кулчаны манчыга, тыртканга, мүнге холуур.
Кулча растет на сухих участках. Тувинцы различают два вида кулча: первый, который ест человек, и второй, который едят животные. Осенью собирают головки кулча, высушивают. Лук толкут, смешивают с свежим творогом, делаю маленькие лепешечки и нанизывают на нитку и сушат на решетках юрты. В таком виде он дольше хранится. Кулча добавляется в суп, пельмени, колбасу, он придает им неповторимый вкус. Кулча можно просто столочь и хранить в мешочках.
Источник: Холу чемзиг авам сөңү. Хлебосольная юрта. Эмзимаа Намзал. Кызы-1995.
Фото: из сети интернет